สวิตกฺกสวิจารปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อวิตกฺกอวิจารปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อวิตกฺกอวิจารํ ปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ เตสํ กายสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌติ วจีสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌตีติ? อามนฺตาฯ

(ก) ยสฺส กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ ตสฺส จิตฺตสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กายสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌติ จิตฺตสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน…เป.…? อามนฺตาฯ

[114] (ก) ยสฺส วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ ตสฺส จิตฺตสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ วินา วิตกฺกวิจาเรหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติฯ อวิตกฺกอวิจารปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ วจีสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌติ จิตฺตสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน จิตฺตสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌตีติ?

สวิตกฺกสวิจารปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌติฯ อวิตกฺกอวิจารปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ จิตฺตสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌิสฺสติ วจีสงฺขาโร จ น นิรุชฺฌติฯ

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

[115] ยตฺถ กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ…เป.…ฯ

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

[116] (ก) ยสฺส ยตฺถ กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ ตสฺส ตตฺถ วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

ปฐมชฺฌานํ สมาปนฺนานํ กามาวจรานํ อสฺสาสปสฺสาสานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํเยว วินา อสฺสาสปสฺสาเสหิ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ กายสงฺขาโร น นิรุชฺฌติ, โน จ เตสํ ตตฺถ วจีสงฺขาโร น นิรุชฺฌิสฺสติฯ